Phỏm, còn được biết đến với các tên gọi khác như “ù” hay “tá lả,” là một trò chơi bài phổ biến tại Việt Nam. Trò chơi này không chỉ đòi hỏi may mắn mà còn yêu cầu kỹ năng tính toán và chiến thuật cao. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu qua bài viết sau:
Lịch sử hình thành
Phỏm, một trò chơi bài phổ biến hiện nay, được cho là xuất hiện vào cuối thế kỷ XX và có nguồn gốc từ vùng Lương Tài, Bắc Ninh. Theo truyền thuyết, bộ môn này được các bậc tiền bối của dòng họ Vũ nghiên cứu và phát triển. Trong thời gian rảnh rỗi khi chờ chơi tổ tôm, các cụ đã sáng tạo ra trò chơi này.
Khi các quy tắc trò chơi dần hình thành, một người hầu gốc Đa Tốn đã tình cờ nghe được và mang về truyền bá rộng rãi ở Kinh Bắc. Hiện nay, người kế thừa trực tiếp của trò chơi này thuộc đời thứ 22, là ông Vũ Xuân Toàn. Tuy nhiên, ông Toàn lại không muốn các con mình theo nghiệp duy trì bộ môn này, mà hướng các con mang họ Ngô để theo đuổi con đường khác.
Quy tắc và cách chơi
Mỗi trò chơi đều có các quy tắc và cách chơi riêng. Quy tắc và cách chơi Phỏm được chia thành các phần chính sau đây:
Số lượng bài và giá trị của các lá bài
Phỏm sử dụng bộ bài gồm 52 lá, với giá trị của các lá bài từ cao đến thấp như sau: K > Q > J > 10 > 9 > 8 > 7 > 6 > 5 > 4 > 3 > 2 > A. Lá K là lá bài có giá trị cao nhất tương đương với 13 điểm, trong khi lá A là lá nhỏ nhất với giá trị chỉ 1 điểm.
Chia bài
Trò chơi này sử dụng bộ bài tây 52 lá và thường có từ 2 đến 4 người chơi trong mỗi ván. Người chơi đầu tiên sẽ nhận 10 quân bài, trong khi các người chơi còn lại nhận mỗi người 9 quân. Những lá bài còn lại sẽ được đặt vào giữa bàn chơi và gọi là “nọc.” Người chơi có 10 quân sẽ bắt đầu ván chơi bằng cách đánh ra một lá bài rác (bài lẻ).
Xếp bài trong Phỏm
Khi xếp bài, người chơi cần chú ý tạo ra các nhóm bài đặc biệt gọi là Phỏm. Có hai cách để tạo Phỏm:
- Phỏm ngang: Gồm ít nhất 3 lá bài có cùng giá trị (ví dụ: ♠K, ♦K, ♣K).
- Phỏm dọc: Gồm ít nhất 3 lá bài có cùng chất và giá trị liên tiếp nhau (ví dụ: ♥7, ♥8, ♥9).
Ngoài ra, nếu người chơi không thể tạo được Phỏm sau khi bốc bài, lá bài này sẽ được coi là “rác.”
Luật chơi cơ bản
Mỗi lượt chơi, người chơi sẽ có hai lựa chọn: bốc một lá bài từ nọc hoặc ăn lá bài rác của người chơi trước nếu nó tạo thành Phỏm với bài của mình. Sau đó, người chơi tiếp tục đánh ra một lá bài rác cho người chơi tiếp theo. Ván bài sẽ kết thúc khi một người “ù,” tức là họ sắp xếp được tất cả các lá bài của mình thành Phỏm và chỉ dư lại một lá. Nếu không ai “ù,” ván bài sẽ kết thúc sau 4 vòng.
Tính điểm trong ván bài
Sau khi kết thúc ván, người chơi sẽ tính điểm của mình dựa trên tổng giá trị của các lá bài không nằm trong Phỏm. Lá A tính là 1 điểm, lá J là 11, lá Q là 12, và lá K là 13 điểm. Người có số điểm thấp nhất sẽ thắng. Trong trường hợp có nhiều người chơi có cùng số điểm, người hạ bài trước sẽ được ưu tiên.
Các thuật ngữ
Trong trò chơi này, có một số thuật ngữ quan trọng mà người chơi cần nắm:
- Ù: Khi người chơi sắp xếp được 3 Phỏm và không còn lá bài dư.
- Móm: Người chơi không có bất kỳ Phỏm nào sau khi ván bài kết thúc.
- Cạ: Gồm hai quân bài có khả năng tạo thành Phỏm nếu người chơi ăn thêm một quân bài phù hợp.
- Quân chốt hạ: Quân bài cuối cùng mà người chơi đánh ra ở vòng thứ 3.
Kỹ năng và chiến thuật chơi hiệu quả
Để chơi Phỏm thành thạo, người chơi cần áp dụng nhiều kỹ năng tính toán và quan sát:
Xác định cạ và tính toán nước đi: Người chơi cần chú ý đến việc sắp xếp cạ sao cho khả năng tạo thành Phỏm cao nhất. Việc giữ lại những lá bài có khả năng liên kết với nhau là yếu tố quyết định.
Đánh rác chiến thuật: Người chơi cần biết cách đánh lá bài rác sao cho đối phương không thể ăn được. Ví dụ, nếu bạn có bộ bài gần tạo thành Phỏm nhưng chưa hoàn chỉnh, hãy cân nhắc kỹ trước khi đánh ra những lá bài tiềm năng.
Tính toán bài của đối thủ: Quan sát những lá bài mà đối thủ đã đánh ra để suy đoán Phỏm họ đang có hoặc cạ họ đang chờ. Việc này sẽ giúp bạn đưa ra những nước đi chính xác hơn.
Lợi dụng quân chốt hạ: Trong Phỏm, quân chốt hạ đóng vai trò rất quan trọng. Người chơi cần cẩn thận khi đánh quân bài cuối cùng, tránh việc đối thủ có thể ăn quân chốt và kết thúc ván bài một cách nhanh chóng.
Sự phát triển Phỏm trong xã hội hiện đại
Ngày nay, trò chơi này không chỉ được chơi trong các dịp lễ, Tết, mà còn trở thành một trò chơi giải trí phổ biến trong đời sống hàng ngày. Với sự phát triển của công nghệ, trò chơi này cũng đã xuất hiện trên nhiều nền tảng trực tuyến, cho phép người chơi có thể tham gia từ bất kỳ đâu.
Phỏm không chỉ là một trò chơi may rủi mà còn là một bộ môn đòi hỏi sự thông minh, khéo léo và khả năng tính toán. Để thắng người chơi cần nắm vững các quy tắc và chiến thuật, đồng thời rèn luyện khả năng tư duy logic. Nếu bạn đang tìm kiếm một trò chơi vừa giải trí vừa phát triển trí tuệ, trò chơi chắc chắn là lựa chọn tuyệt vời tại hitclub.
Xem thêm: Cách Chơi Tiến Lên Miền Nam Chi Tiết Nhất Cho Người Mới Bắt Đầu
